Stwierdzenie nabycia spadku
Stwierdzenie nabycia spadku oraz poświadczenie dziedziczenia nie może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od otwarcia spadku (tj. od chwili śmierci spadkodawcy), chyba że wszyscy znani spadkobiercy złożyli już oświadczenia o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku (art. 1026 k.c.).
Sądem właściwym do złożenia wniosku o stwierdzenie nabycia spadku jest wyłącznie sąd spadku, którym jest sąd właściwy dla ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, a jeżeli jego miejsca zamieszkania w Polsce nie da się ustalić, sąd miejsca, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część, w braku tych podstaw właściwości sądem spadku jest sąd rejonowy dla m.st. Warszawy (art. 628 k.p.c.).
We wniosku o stwierdzenie nabycia spadku należy wskazać, po kim ma być przeprowadzone postępowanie spadkowe, wskazywanie ewentualnych spadkobierców, jednakże w razie niewskazania ich lub wskazania jedynie niektórych z nich sąd spadku z urzędu zbada, kto jest spadkobiercą, czy spadkodawca pozostawił testament, wezwać określone osoby do złożenia testamentu, a także do jego otwarcia i ogłoszenia. Niemniej jednak prawidłowo sporządzony i przygotowany wniosek pozwala na szybsze załatwienie sprawy przez sąd, w szczególności już na pierwszej rozprawie. Wniosek jest odpłatny.
Od 2 października 2008 r. spadkobiercy mogą uzyskać notarialny akt poświadczenia dziedziczenia, który - jeżeli został zarejestrowany - będzie miał skutki prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Możliwość poświadczenia dziedziczenia sporządzonym przez notariusza aktem dotyczy spadków otwartych od dnia 1 lipca 2008 roku.
Akt poświadczenia dziedziczenia stanowi alternatywny do stwierdzania nabycia spadku na drodze sądowej sposób potwierdzenia dziedziczenia. Zgodnie z treścią art. 95a ustawy z dnia 14 lutego 1991 roku Prawo o notariacie, uzyskanie potwierdzenia dziedziczenia w formie aktu poświadczenia możliwe jest zarówno w przypadku dziedziczenia ustawowego jak i testamentowego, z wyłączeniem testamentów szczególnych.
Przed sporządzeniem aktu poświadczenia dziedziczenia notariusz spisuje protokół dziedziczenia przy udziale wszystkich osób, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi. Następnie po spisaniu protokołu dziedziczenia notariusz - jeśli nie ma wątpliwości co do osoby spadkobiercy i wysokości udziałów w spadku i jeśli nie występują określone w przepisach przeszkody do sporządzenia aktu (art. 95e Prawa o notariacie) - sporządza akt poświadczenia dziedziczenia. Sporządzenie aktu poświadczenia dziedziczenia przez notariusz jest odpłatne.